Programmatisch Creëren

Programmatisch Creëren (Scriptum 2013) is hét handboek over programmamanagement. Auteurs Jo Bos, Hans Licht en Anne Jette van Loon bieden hierin alles wat je moet weten als je geïnteresseerd bent in resultaatgericht en duurzaam programmamanagement. Programmatisch Creëren biedt een integrale visie op programmamanagement. Hierbij staat het sturen op basis van verbinding centraal. Omdat mensen pas het beste van zichzelf te geven als zij zich erkend voelen en innerlijk overtuigd zijn van het belang van de programmadoelen.

Organisaties worden in rap tempo geconfronteerd met nieuwe uitdagingen. Maatschappelijke vraagstukken worden complexer. Steeds vaker zoeken overheden, publieke instellingen en bedrijven de oplossing in een programmatische veranderingsaanpak. Succesvol programmamanagement wordt daarmee een belangrijke competentie voor iedere moderne organisatie.

Dit boek behandelt alle facetten van het opzetten en realiseren van een succesvol programma volgens de methode ‘Programmatisch Creëren’. Het biedt praktische handreikingen voor doeltreffend programmamanagement in uiteenlopende situaties, steeds vanuit de gedachte dat succes staat of valt met een gedeelde visie en gezamenlijk commitment aan de doelen van het programma. Kernbegrippen van ‘Programmatisch Creëren’ zijn samenwerking, flexibiliteit, heldere doelen, vertrouwen, verbinding en een goede balans tussen de inhoud van een programma en alle betrokken partijen en hun belangen.

Behalve methoden en technieken geeft ‘Programmatisch Creëren’ ook antwoord op de vele vragen waar programmamanagers, opdrachtgevers en programmateams in de dagelijkse praktijk van een programma mee te maken krijgen. Ook lijnmanagers zullen door dit boek beter gaan begrijpen wat het werken in programma’s betekent voor hun rol. ‘Programmatisch Creëren’ is daarmee een praktisch handboek voor iedere organisatie die flexibel wil werken.

Bekijk de video waar Jo vertelt over de methode.

Nog meer informatie en bestellen via managementboek.nl.

Inhoudsopgave

Voorwoord
Inleiding

1. Bewust kiezen voor een werkwijze: Programma’s, projecten, processen en andere manieren van werken
1.1 Waarom onderscheid?
1.2 Routines, projecten, programma’s, processen en improvisaties
1.3 Een goed gesprek over de keuze van de werkwijze
1.4 Doelgericht werken in de lijnorganisatie

2. Programmatisch Creëren : Werken vanuit visie en commitment
2.1 Programmatisch Creëren: visie, verbinding en commitment
2.2 Programmatisch Creëren: de Creatielemniscaat
2.3 Consequenties van Programmatisch Creëren in de praktijk
2.4 Tot slot

3. Varianten in programmasturing: Elk programma is maatwerk!
3.1 Mogelijke varianten
3.2 De voorkeursvariant in de praktijk
3.3 Het keuzeproces
3.4 Betekenis van de keuze
3.5 Tot slot

4. Het programma in fasen: Van initiatief tot en met afsluiting
4.1 De fasering op hoofdlijnen
4.2 De initiatieffase: van eerste idee tot programma-opdracht
4.3 De definitiefase: de creatie van het programma
4-4 Programmacontract en eerste-faseplan
4.5 Programmacontract en business-case
4.6 De realisatiefase: het echte werk
4.7 De afsluitingsfase: zorgen voor een goede afronding
4.8 Tot slot

5. Visie als energiebron: Investeren in de achterliggende droom
5.1 Het belang van een inspirerende visie
5.2 Een goede programmavisie
5.3 ‘Ja maar … ‘
5-4 Komen tot een inspirerende visie
5.5 Afsluitende overwegingen

6. Programmadoelen: Focus in de ambitie
6.1 Doelen
6.2 Doelen en inspanningen: het Doelen-Inspanningen-Netwerk
6.3 Komen tot werkbare doelen
6.4 Tot slot

7. Monitoren en sturen: Weten of je de doelen realiseert
7-l Domeinen van sturing
7.2 Monitoring
7.3 Planning- & control-cycli
7-4 Verzamelen van sturingsinformatie en rapporteren
7.5 Verantwoorden en afrekenen

8. Evaluatie en audit: Leren om het programma te verbeteren
8.1 Waarom leren?
8.2 Begrippenkader
8.3 Evalueren in een programma
8-4 De audit van een programma
8.6 Andere vormen van leren
8.7 Lessen vertalen in nieuw gedrag en afspraken

9. Omgevingsmanagement: Een open oor en oog
9·1 De vier stappen van omgevingsmanagement
9·2 Stap 1: analyse van de stakeholders
9·3 Stap 2: Issue-analyse
9·4 Stap 3: Analyses, waaronder de krachtenveldanalyse
9·5 Stap 4: Bepalen van strategie
9·6 De Mutual Gains-benadering
9·7 Verschillen bij varianten in programmasturing
9.8 Tot slot

10. Risicomanagement: Op zoek naar adders onder het gras
10.1 De risicomanagement cyclus
10.2 Benoemen van risico’s
10·3 Analyseren en rangschikken van risico’s naar belang
10·4 Maatregelen nemen
10·5 Verantwoordelijkheden toedelen, maatregelen uitvoeren, evalueren en rapporteren
10.6 Tot slot

11. Programmacommunicatie: Systematisch kijken naar communicatie
11.1 Functies van programmacommunicatie
11.2 Een communicatieplan maken
11.3 De communicatiestrategie
11.4 De programmering en de uitvoering van communicatie
11.5 De rol van communicatie in relatie tot specifieke doelgroepen
11.6 Ter afsluiting: de kern

12. Verandermanagement
Zoeken naar de goede veranderstrategie
12.1 Veranderstrategieën
12.2 Kiezen van een veranderstrategie
12·3 Veranderstrategieën en Programmatisch Creëren
12·4 Do’s and don’ts bij verandertrajecten
12·5 Wat de veranderaar van Programmatisch Creëren kan leren
12.6 Ter afsluiting

13. Programmasturing: Opdrachtgeverschap in soorten en maten
13.1 Opdrachtgeverschap: algemene uitgangspunten
13.2 Opdrachtgeverschap: maatwerk afhankelijk van de situatie
13.3 Verschillen tussen overheid en bedrijfsleven
13-4 Twaalf aanbevelingen voor goed opdrachtgeverschap
13.5 Ter afsluiting: de kern

14. Programma-organisatie: Maatwerk vaar de interne sturing
14.1 De inrichting van de programma-organisatie
14.2 Rollen in de programma-organisatie
14.3 Het programmateam
14.4 Hoe richt je als programmamanager de organisatie in?
14.5 Besluitvorming en overlegstructuren
14.6 Tot slot

15. Programma’s en projecten: Werken vanuit een visie
15.1 Werken vanuit gezamenlijkheid
15.2 Relatie programmamanagement met projecten in de drie sturingsvarianten 15.3 Interveniëren
15-4 Eenheid van visie
15.5 Projectmatig Creëren

16. Programma en lijnorganisatie: Wrijving geeft glans
16.1 De praktijk van macht en invloed
16.2 Gezonde en ongezonde spanning
16.3 De relatie met het lijnmanagement: verschillen tussen de drie sturingsvarianten
16-4 Hoe hanteer je spanningen?
16.5 Relatie met bedrijfsvoering
16.6 Tot slot

17. Het vak van programmamanager
Programmamanagement, een professie
17.1 De keuze voor een bepaalde programmamanager
17.2 Taakgebieden van een programmamanager
17·3 Competenties van een programmamanager
17·4 Competentie-ontwikkeling
17·5 Situationee1leidinggeven
17.6 Tot slot

18. Teamwork: De vijf ‘V’s van een topteam
18.1 Het samenstellen van een nieuw team
18.2 De 5 ‘V’s van een topteam
18·3 Fasen in teamontwikke1ing
18·4 Groepsdynamische patronen in teams
18·5 Kijken naar teamdynamiek
18.6 De dynamiek tussen teams
18·7 Essenties van teamwork

19. Persoonlijk leiderschap
Werken vanuit zelfkennis
19·1 Persoonlijk leiderschap
19·2 Bezield en verbindend leiderschap
19·3 Instrumenten waarmee het zelfinzicht kan worden vergroot
19·4 Persoonlijk leiderschap in programma’s
19·5 Tot slot

20. Professionalisering programmamanagement: Gezamenlijk op expeditie
20.1 Past Programmatisch Creëren in elke organisatie?
20.2 Kan iedere organisatie Programmatisch Creëren invoeren?
20·3 Professionaliseren van Programmatisch Creëren
20·4 Van ‘willen’ naar ‘doen’
20·5 Succesfactoren en valkuilen
20.6 Programmatisch Creëren en de organisatie van de toekomst